Taşıt sahiplerini yakından ilgilendiren araç muayenesi yasalar gereği yapılmaktadır. Bu nedenle araç sahiplerinin araç muayenesinde nelere bakılıyor konusunda bilgi sahibi olması gereklidir.
2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununun 34.maddesi gereğince; trafiğe çıkan motorlu ya da motorsuz taşıtların trafik ve yolcu güvenliğine uygun nitelikleri taşıyıp taşımadığının kontrol edilmesidir. Trafik muayenesinde amaç; trafikte yer alan araçların kusurlarının giderilip bunların sebep olabileceği kazaların önüne geçmektir. Diğer bir ifade kusurlu araçların trafikte kazalara neden olmasını engellemektir. Her taşıt sahibinin araç muayenesi yaptırması gereklidir. Araç muayenesi ücretli bir uygulamadır. Aracın niteliklerine göre ücret değişkenlik göstermektedir. Bu ücretlerin nakit olarak kabul edildiği de unutulmamalıdır.
Araç Muayenesi Öncesi Yapılması Gerekenler Nelerdir?
Araç muayenesinin öncesinde yapılması gereken önemli hususlar mevcut. Öncelikle internet üzerinden TÜVTÜRK’ün sayfasına giriş yapılır. Bu sayfa üzerinden randevu alınır. Bu işlemden sonra söz konusu aracın trafik cezası ve OGS kaçak geçiş cezası olup olmadığının kontrolü gerçekleştirilir. Aracın borç durumuna da bir göz atılmalıdır. Bununla birlikte aracın egzoz emisyon ölçümü yapılır. Bu ölçümün yapılması zorunludur. Aksi halde araç ağır kusurlu olarak değerlendirilir. Araç muayenesi esnasında trafik sigortası, ruhsat, vekalet durumu ve egzoz emisyon ölçümü kontrolü belgeleri istenmektedir.
Bunların yanı sıra; CNG ve LPG takılı araçlar gaz sızdırmalık raporu da almak durumundadır. Bu gibi belgelerin tamamlanmasından sonra araçta bulunması gereken ekipmanlar da ayrı bir öneme sahiptir.
Bütün araçlarda olması gereken zorunlu ekipmanların bulunup bulunmadığı kontrol edilmelidir. Bu zorunlu ekipmanlar; üçgen reflektör, ilk yardım çantası, yandın söndürme cihazı ve stepne olarak belirlenmiştir. Bu ekipmanların olması zorunludur. Araç sahipleri istenen tüm belgeleri edinmeli ve araçlarını detaylıca gözden geçirmelidirler. Böylece araç muayenesi sırasında ortaya çıkabilecek olumsuzlukların önüne geçmiş olurlar.
Araç Muayenesi Kapsamı
Muayene istasyonuna gidildiğinde ilk işlem olarak aracın yakıt tipi, şasi numarası ve koltuk sayısı gibi tescil bilgilerindeki veriler karşılaştırılır.
Fren sisteminin ve fren test cihazının kontrolünde; ön aks fren sistemi sağ ve sol tekerleklerin fren kuvvet değerleri çıkarılır. Ön aks üzerinde yapılan kontroller arka aks üzerinde de uygulanır. Fren verimi en az % 50 oranında olmalıdır.
Akü ve akü bağlantılarına, motor havuzu içinde yer alan hortumlara ve aracın elektrik tesisatına bakılır.
Aracın altında oluşabilecek yağ ve yakıt kaçakları, sıvı, egzoz, ön ve arka aksların süspansiyon sistemi, hortumlar, fren sistemi, kablolar ve rekorlar tek tek kontrol edilir. Bunlarda her hangi bir sızıntı, hasar ya da paslanma olup olmadığına bakılır.
Trafikte aydınlatmalar çok büyük öneme sahip oldukları için bu anlamda da kontroller yapılır. Zira aydınlatmalar görme ve görülme bakımından en önemli unsurlardır. Bunun için varsa sis farlarının, kısa ve uzun farların ayarları yapılır.
Araç Muayenesinde Araç İçi Kontroller
Araç içinde şoför koltuğunun sabitliği ve aynı zamanda emniyet kemerlerinin durumu kontrol edilir.
Araç görüşü ile ilgili kontroller için silecekler, silecek suyu, camlar, korna, kalorifer, dikiz aynaları ve yan aynalar detaylı bir şekilde kontrolden geçirilir.
Araç Muayenesi Değerlendirmesi
Araç muayenesi değerlendirmesi, aracın muayene sonrasında durumunu ifade eden belgedir. Diğer bir deyişle rapordur. Bu rapor, araç sahiplerine verilir. Araç hafif kusurlu ya da kusursuzsa muayene tamamlanır. Ancak; ağır kusurlu ya da emniyetsiz olan araçlar için rapor verildiyse söz konusu araç en geç bir aylık süre içinde aynı istasyonda ücretsiz muayene tekrarına gelmek zorundadır.