Ülkemizde her yıl yaklaşık 130 bin trafik kazası meydana gelmekte ve bu kazaların ana nedenleri neredeyse hep aynı: Bu listede sizler için derlediğimiz trafik kurallarına uymamak! Üstelik trafik kuralları bilindiğinde ve uyulduğunda, yalnızca bu kazaları önlemek değil; can kaybı ve yaralanmaların önüne geçmek de mümkün. Bu nedenle, araba.com olarak ülkemizde ihlali en fazla kazaya neden olan trafik kuralları ve açıklamalarını sizler için derledik. Hazırsanız, başlayalım!
Hız Sınırı Kuralları
Bilinmesi ve uyulması gereken trafik kurallarının başında “hız sınırları” geliyor; çünkü hız sınırı kuralları, yolun mevcut durumuna, olası kaza ve ani fren ihtimallerine göre hesaplanıyor ve bu sınırlara uyulmadığında kazalar da kaçınılmaz oluyor. Özellikle tehlikeli virajlarda, hemzemin geçitlerde, tünellerde ve şehir içi/dışı yol tiplerine göre sınıflandırılmış yollarda bu sınırlara uymak çok önemli. Ülkemizde otomobiller için geçerli hız sınırları:
- Şehir içi ve yerleşim yerlerinde 50 km/s
- Şehir dışı bölünmüş yollarda 110 km/s
- Şehirlerarası çif yönlü yollarda 90 km/s
- KGM tarafından işletilen otobanlarda 130 km/s
- YİD modeliyle işletilen otobanlarda 140 km/s
Bu hız sınırları yalnızca otomobiller(M1, M1G) için geçerli; diğer araç sınıfları için geçerli olan hız sınırlarına Araç Sınıflarına Göre Hız Sınırları yazımızdan ulaşabilirsiniz.
Alkollü Araç Kullanmama
Ülkemizde trafik kazalarının en yaygın nedenlerinden biri de alkollü araç kullanımı. Bu nedenle, bu kuralın bir kez daha altını çizmek istedik. Otomobil sürücüleri (hususi) için 0.50 promil, diğer sürücüler için ise 0.20 promil ve üzeri alkolle trafiğe çıkmak yasak. Bu miktar, “x kadar bira”, “x kadeh şarap” gibi hesaplamalarla tutturulmaya çalışılsa da maalesef bu da doğru bir bilgi değil. Promil miktarını kişinin alkolü tüketme hızından su tüketimine kadar birçok faktör etkiliyor ve 0.50 promilden sonra tepki süresinde kısalma, dikkat dağınıklığı, odaklanma sorunu gibi trafiği tehlikeye atan belirtiler başlıyor. Sürücüler, trafiği tehlikeye atmanın yanı sıra tabii ki yüklü miktarda ceza ile de karşı karşıya kalıyor.
2023 yılı için alkollü araç kullanma cezası:
- İlk yakalanmada 4.064 TL ve 6 ay trafikten men edilme
- 2. yakalanmada 5.096 TL ve 24 ay trafikten men edilme
Geçiş Önceliği Kurallarına Uyma
Trafikte uyulması gereken kurallardan biri de geçiş önceliği! Öncelikle gelin, geçiş önceliği olan araçlara bakalım, sonra da kontrolsüz kavşaklardaki geçiş üstünlüğüne.
Geçiş önceliğine sahip araçlar:
- Yaralı ve acil hasta taşıyan araçlar
- Organ, kan ve doku nakil araçları
- İtfaiye araçları
- Doğalgaz dağıtımıyla ilgilenen doğalgaz acil müdahale araçları
- Hükümlü ve tutuklu nakil araçları
- Kar ve buz gibi durumlarda kullanılan müdahale araçları
- Eskortlu, korunan araçlar
- Bakanlık onayıyla belirlenen özel araçlar
- Afet ve acil durumlarda görev alan araçlar
- Olay yerinde görevli olan güvenlik araçları
- Zabıta araçları
Kontrolsüz kavşaklarda geçiş üstünlüğü:
- Dönecek olan araçlar, düz giden araçlara yol vermeli.
- Geçiş yolundan ya da bölünmüş yoldan gelen araçlara öncelik verilmeli.
- Dönel kavşaklarda ise düz giden araçlar, dönecek olanlara yol vermeli.
- Tali yol ya da bölünmüş yoldan gelen araçlar, ana yoldakilere öncelik vermeli.
- Aynı şekilde mülkten çıkan araçlar da ana yoldakilere yol vermeli.
- Eşdeğer iki yolun kesiştiği kavşaklarda soldan gelen araçlar sağdan gelen araçlara yol vermeli.
- Özel bir durum olmadıkça, tüm motorsuz taşıtlar motorlu taşıtlara öncelik vermeli.
- Özel bir durum olmadıkça, traktör, kamyon gibi araçlar diğer motorlu taşıtlara yol vermeli.
- Özel bir durum olmadıkça, tüm araçlar rayda giden araçlara öncelik vermeli.
Geçiş önceliği kurallarına uymamak da 57/1-a ve 57/1-b kapsamında tarfik cezasına tabii.
Trafik İşaretleri
Trafik levhaları da söz konusu yolda uyulması gereken kuralları gösteren işaretler; bu nedenle, trafik levhalarına uymamak da trafiği tehlikeye atan davranışların başında geliyor. Özellikle “trafik tanzim işaretleri” sollama yasağı, takip mesafesi sınırlaması gibi trafiği düzenleyen kuralları gösteren işaretler oldukları için dikkat etmek şart. Trafik Levhaları ve Anlamları yazımızdan daha detaylı bilgi alabilirsiniz.
Sollama Kuralları
Trafik kazalarının en yaygın nedenlerinden biri de hatalı sollama! Özellikle şehirler arası yollarda sağdan, önden ve arkadan gelen araçların hareketlerini aynı anda takip edebilmek pek kolay olmuyor; bir de hatalı sollamalar denkleme eklendiğinde ise trafik kazalarına davetiye çıkıyor. Bu nedenle, öncelikle sollama yapmanın yasak olduğu yollarda kesinlikle sollama yapılmamalı; yasak olmadığı yollarda ise aşağıdaki adımlar takip edilmeli:
- Öncelikle sola sinyal verilmeli.
- Öndeki araç korna ya da far ile uyarılmalı.
- Geçilecek araca takip mesafesi kadar önceden sol şeride yerleşilmeli.
- Arkada kalan araç dikiz aynasında görünür olana kadar sol şeritte devam edilmeli.
- Sağ şeride dönerken yeniden sinyal verilmeli.
Emniyet Kemeri Takma
Emniyet kemeri takmak, trafik güvenliğini tehlikeye atmasa da sürücü ve yolcu güvenliğini tehlikeye attığı için ülkemizde zorunlu. Yani emniyet kemeri takmak da trafik kuralları kapsamında; hatta bu kurala uyulmadığında her yakalanma için 436 TL para cezası da kesiliyor.
Ayrıca, araştırmalar gösteriyor ki emniyet kemerinin takılı olduğu trafik kazalarında yaralanma oranı %70 daha az. Büyük kazalarda emniyet kemerinin önemini zaten biliyoruz; ancak, küçük kazalarda da ön konsol, vites ya da iç kabindeki bagajlar nedeniyle yaralanmalar mümkün ve bunları önlemenin yolu yine emniyet kemeri. Bu nedenle, hız, yol ya da araç fark etmeksizin emniyet kemeri kullanmak çok önemli.
Seyir Halinde Cep Telefonu Kullanmama
Seyir halinde cep telefonu kullanma yasağı da trafik kuralları kapsamında; hatta 2023 trafik cezaları listesine göre 951 TL para cezasına tabii. Bu kural birçok sürücü tarafından delinse de yol bilgisayarları ve uygulamalarının sağladığı kolaylık sayesinde bu oran da azalıyor. Ancak, yine de belirtmek isteriz ki sürücülerin yanlarındaki yolcu ile konuşurken yaşadıkları dikkat dağınıklığı ile telefonda konuşurken yaşadıkları arasında yaklaşık 1/3 fark var. Yani telefonunuz araca bağlı olsa ve elinizde telefon olmasa dahi seyir halinde yanınızda olmayan biriyle konuşurken dikkatiniz 3 kat fazla dağılıyor.
Trafik kazalarında büyük role sahip olan trafik kurallarını sizin için derledik ve bu kuralların önemine kısaca değindik. Ancak, bu listede yalnızca ülkemizdeki trafik kazalarına oran olarak en fazla sebep olan ihlallere yer verdik; trafikte ise uymanız gereken daha birçok trafik kuralı mevcut. Sizin ve sevdiklerinizin güvenliği için hem bu trafik kurallarını hem de trafik levhalarını bilmek ve belirtilen kurallara uymak çok önemli. Bu ve benzeri daha fazla bilgi için Sürücü Rehberi‘mizi takip etmeyi unutmayın!