Plakalara baktığınızda aracın hangi ile, kuruma ya da görevliye ait olduğunu anlamak ister misiniz? Eğer cevabınız “Evet” ise çözümü oldukça kolay! Tek yapmanız gereken il plaka kodları ve plaka renklerinin anlamlarını öğrenmek. Sürücü Rehberi‘mizin bu yazısında, biz sizin için hem il plaka kodlarını hem de plaka renkleri ve anlamlarını derledik bile! İşte plakalar hakkında tüm merak edilenler.
İl Plakaları
Bölge plaka kodu uygulaması ilk olarak 1893 yılında Fransa’da ortaya çıkmıştır. Ülkemizdeki il plaka kodu uygulaması ise Fransa’dan 69 yıl sonra 1962 yılında başlamıştır. O dönem Türkiye’nin il sayısı 67 olduğu için, toplam 67 tane plaka kodu oluşturulmuş ve ilçeler, il statüsüne yüklendikçe onlara da “il plakaları” verilmiştir. Günümüzde ülkemizin 81 adet ili olduğu için, 81 il plakası vardır. İşte “Hangi plaka hangi ilin?” sorusunun yanıtı:
Plaka Kodu | Şehir Adı |
01 nerenin plakası | Adana |
02 nerenin plakası | Adıyaman |
03 nerenin plakası | Afyon |
04 nerenin plakası | Ağrı |
05 nerenin plakası | Amasya |
06 nerenin plakası | Ankara |
07 nerenin plakası | Antalya |
08 nerenin plakası | Artvin |
09 nerenin plakası | Aydın |
10 nerenin plakası | Balıkesir |
11 nerenin plakası | Bilecik |
12 nerenin plakası | Bingöl |
13 nerenin plakası | Bitlis |
14 nerenin plakası | Bolu |
15 nerenin plakası | Burdur |
16 nerenin plakası | Bursa |
17 nerenin plakası | Çanakkale |
18 nerenin plakası | Çankırı |
19 nerenin plakası | Çorum |
20 nerenin plakası | Denizli |
21 nerenin plakası | Diyarbakır |
22 nerenin plakası | Edirne |
23 nerenin plakası | Elazığ |
24 nerenin plakası | Erzincan |
25 nerenin plakası | Erzurum |
26 nerenin plakası | Eskişehir |
27 nerenin plakası | Gaziantep |
28 nerenin plakası | Giresun |
29 nerenin plakası | Gümüşhane |
30 nerenin plakası | Hakkari |
31 nerenin plakası | Hatay |
32 nerenin plakası | Isparta |
33 nerenin plakası | Mersin |
34 nerenin plakası | İstanbul |
35 nerenin plakası | İzmir |
36 nerenin plakası | Kars |
37 nerenin plakası | Kastamonu |
38 nerenin plakası | Kayseri |
39 nerenin plakası | Kırklareli |
40 nerenin plakası | Kırşehir |
41 nerenin plakası | Kocaeli |
42 nerenin plakası | Konya |
43 nerenin plakası | Kütahya |
44 nerenin plakası | Malatya |
45 nerenin plakası | Manisa |
46 nerenin plakası | Maraş |
47 nerenin plakası | Mardin |
48 nerenin plakası | Muğla |
49 nerenin plakası | Muş |
50 nerenin plakası | Nevşehir |
51 nerenin plakası | Niğde |
52 nerenin plakası | Ordu |
53 nerenin plakası | Rize |
54 nerenin plakası | Sakarya |
55 nerenin plakası | Samsun |
56 nerenin plakası | Siirt |
57 nerenin plakası | Sinop |
58 nerenin plakası | Sivas |
59 nerenin plakası | Tekirdağ |
60 nerenin plakası | Tokat |
61 nerenin plakası | Trabzon |
62 nerenin plakası | Tunceli |
63 nerenin plakası | Urfa |
64 nerenin plakası | Uşak |
65 nerenin plakası | Van |
66 nerenin plakası | Yozgat |
67 nerenin plakası | Zonguldak |
68 nerenin plakası | Aksaray |
69 nerenin plakası | Bayburt |
70 nerenin plakası | Karaman |
71 nerenin plakası | Kırıkkale |
72 nerenin plakası | Batman |
73 nerenin plakası | Şırnak |
74 nerenin plakası | Bartın |
75 nerenin plakası | Ardahan |
76 nerenin plakası | Iğdır |
77 nerenin plakası | Yalova |
78 nerenin plakası | Karabük |
79 nerenin plakası | Kilis |
80 nerenin plakası | Osmaniye |
81 nerenin plakası | Düzce |
Plaka Renkleri ve Anlamları
“Plaka renkleri ne anlama gelir?” diye merak ediyorsanız, öncelikle belirtmek isteriz ki plaka renkleri kadar numaralandırma biçimleri de plakanın hangi kuruma ya da kişiye bağlı olduğunu belirtir. Yazımızın devamında, plakaların renklerine, plaka üstündeki yazıların renklerine ve numaralandırma biçimlerine göre, ne anlama geldiklerini bulabilirsiniz.
Mavi Plakalar
Mavi plakalar, kolluk kuvvetlerine ait araçlarda kullanılır. Bu plakalarda mavi zemin üzerine, beyaz ile yazılır ve aracın polis, jandarma ya da sahil güvenlik aracı olduğu belli edilir.
- Polis plakaları, 99 A 99999, 99 AA 999 ya da 99 AAA 999 şeklinde numaralandırılır.Bu plakalarda A harfi “asayiş” anlamında kullanılır; rakamlar ise aracın bağlı olduğu amirliği / şubeyi gösterir.
- Jandarma plakaları, 99 JAA 999 ve 99 JZZ 999 arasında kalan plakalardır. Bu plakalardaki J harfi jadarmayı belirtmek için kullanılır; ancak polis plakalarında olduğu gibi rakamlar şube belirtmez; çünkü bu araçlar doğrudan il jandarma komutanlıklarına bağlıdır.
- Sahil güvenlik plakaları, 99 SGH 999 şeklinde numaralandırılır.
Yeşil Plakalar
Yeşil plakaların 2 farklı çeşidi vardır: yeşil üzerine beyaz plakalar (konsolosluk plakası) ve yeşil üzerine kırmızı plakalar (geçici gümrük plakası).
- Konsolosluk plakaları, yeşil üzerine beyaz yazılı plakalardır ve 99 CC 999 şeklinde numaralandırılırlar.
- Geçici gümrük plakaları ise yeşil üzerine kırmızı yazılı plakalardır ve 99 GMR 999 şeklinde numaralandırılırlar.
Bazı eski filmlerde, polis araçlarının da yeşil üzerine beyaz yazılı plakalar kullandığını görebilirsiniz; çünkü 1996 yılına kadar bu plaka rengi polis araçlarına aitti.
Sarı Plakalar
Sarı plakalar da geçici plakalardır. Sarı üzerine siyah yazı ile numaralandırılan bu plakalar, yalnızca 1 ay boyunca kullanılır ve aracın trafik tescil işlemi sonrasında teslim edilmesi gerekir. Numaralandırılma sistemi ise 99 G 9999 şeklindedir.
Kırmızı Plakalar
Kırmızı plakalar üst düzey devlet görevlilerine ait plakalardır ve kırmızı üzerine altın rengi yazı ile numaralandırılırlar. Bu plakaların, hangi görevlilere ait olduğu için numaralandırma biçimlerine göre anlaşılabilir.
- Cumhurbaşkanlığına ait plakalar, CB 999 şeklinde numaralandırılır.
- TBMM başkanvekilleri ve milletvekillerine ait plakalar, TBMM yazısı/ logosu ve 999 şeklinde numaralandırılır.
- Valilik plakaları, 99 9999 şeklinde numaralandırılır ve ilk iki rakam ili belirtir. Örneğin İstanbul valilisine ait plaka 34 0001’dir.
- Diğer üst düzet devlet görevlilerine ait plakalar ise 9999 şeklinde numaralandırılır ve her bir görev için bir numara atanmıştır. Örneğin; 0001 TBMM Başkanına, 0002 Cumhurbaşkanı Yardımcısı’na aittir.
Siyah Plakalar
Siyah plakalar, resmi hizmete tahsis edilmiş araçlara verilen resmi plakalardır. Bu araçlara örnek olarak ambulanslar, itfaiyeler ve belediye araçları verilebilir. Bu plakalar 99 AA 999 şeklinde numaralandırılır ve ilk 2 rakam resmi aracın bağlı bulunduğu ili gösterir.
Sıkça Sorulan Sorular
81, Düzce iline ait plaka kodudur.
Türkiye’nin resmi il plaka kodu 84’tür.
14 Bolu iline ait plaka kodudur.
Ülkemizde ilk plaka kodu uygulaması olduğunda 67 il vardır ve bu nedenle bu 67 ile trafik kodları alfabetik sıra ile verilmiştir. Ancak, sonradan il olan bölgelere ülkenin kaçıncı ili olduğuna bağlı olarak plaka kodu verilmiştir. Ardahan ülkemizin 75. ili olduğu için, plaka kodu 75’tir.
Yeşil üzerine beyaz yazılı plakalar, konsolosluk araçlarında kullanılır.
TBMM görevlilerine ait araçlarda, Cumhurbaşkanlığı araçlarında, milletvekili araçlarında vb. üst düzey devlet görevlilerine ait tüm araçlarda kırmızı plaka kullanılır. Bu plakalar kırmızı üzerine, altın rengi yazı ile karşımıza çıkar.