2008 yılından itibaren trafik kazası sonrasında saatlerce trafikte beklememizin önüne geçen bir uygulama var: kaza tespit tutanağı. Peki, kaza tespit tutanağı nedir ve nasıl doldurulur? Gelin birlikte hem bu soruları hızlıca cevaplayalım hem de kaza tespit tutanağı doldururken dikkat edilmesi gereken noktaları inceleyelim.
Kaza Tespit Tutanağı Nedir?
1 Nisan 2008 tarihi öncesinde maddi kayıplı trafik kazalarında, iki taraf kendi arasında uzlaşma sağlasa dahi zabıta, trafik polisi ve sigorta şirketi gibi üçüncü kişi ve kurumların onayı gerekiyordu; üstelik bekleme süresinde araçların yerlerinden oynatılmaması ve kaza anının bozulmaması da şarttı. Kaza sonrasında hem kazaya karışan sürücüler saatlerce uğraşmak zorunda kalıyor hem de İstanbul gibi yoğun trafikli şehirlerde, kaza sonrası trafik iyice kilitleniyordu.
1 Nisan 2008 tarihinde bu sorunu çözen bir kolaylık hayatımıza girdi: Kaza tespit tutanağı! Bu tutanak basitçe, yalnızca maddi hasar olan trafik kazalarında, tarafların uzlaşma sağlaması durumunda 3. kişi ya da kurumlara gerek kalmadan kazanın kayıt altına alınmasını sağlıyor. Böylece hem zaman kaybı önlenebiliyor hem de resmi bir işlem olduğu için bu tutanaklar sigorta şirketlerinde de karşılık buluyor. Ancak, tabii ki bu tutanağın geçerli olması için belirli şartlar var!
Kaza Tespit Tutanağı Ne Zaman Tutulabilir?
- Yalnızca maddi hasar söz konusuysa
- Kaza nedeniyle kamu malı zararı oluşmamışsa
- Kazaya karışan sürücüler trafiğe çıkmaya uygunsa (ehliyet, alkol, akıl sağlığı vb. kriterler)
- Taraflar arasında uzlaşma sağlanabilmişse kaza tespit tutanağı tutulabilir.
Hangi Durumlarda Kaza Tespit Tutanağı Geçersizdir?
- Yaralanma ve can kaybı söz konusuysa
- Kamu malı zararı da varsa
- Yalnızca 3. kişilere ait mallar hasar aldıysa
- Taraflarda alkol ya da uyuşturucu madde şüphesi varsa
- Taraflar trafiğe çıkmaya uygun değilse (ehliyetsiz oluşu, ehliyet sınıfına uygun araç kullanmayışı, yaşının tutmayışı vb.)
- Kazaya karışan taraflardan birinin dahi trafik sigortası yoksa
Eğer yukarıda sıralanan durumlardna biri dahi söz konusuysa, kaza tespit tutanağı geçerli olmaz; yani sigorta şirketiniz tarafından işleme alınmaz.
Kaza tutanağının hangi durumlarda tutulup tutulamayacağını öğrendimize göre, nasıl doldurulacağını inceleyebiliriz.
Kaza Tespit Tutanağı Nasıl Doldurulur?
Öncelikle Türkiye Sigorta ve Reasürans Şirketleri Birliği onaylı olan kaza tespit tutanağına sahip olmalısınız ve her sürücüde birer nüsha olacak şekilde doldurmalısınız.
1 ve 2. alanları, kazanın tarihi-saati ve konumu ile eksiksiz olarak doldurmalısınız.
3. alan ise zorunlu değil. Ancak, eğer kazada tartışmalı bir durum varsa, taraflar uzlaşsa dahi tanık yazmanız tavsiye edilir.
Görseldeki kırmızı ve siyah sütunlar (4,5 ve 6. alanlar) sürücü bilgisi, araç bilgisi ve poliçe bilgileri için ayrılmıştır. Her iki sütundaki bilgilerin de eksiksiz ve doğru şekilde doldurulması ise çok önemli. Aksi, takdirde kaza tespit tutnağı geçerli sayılmaz. Bu nedenle, doldurduktan sonra tüm nüshaları kontrol etmenizi tavsiye ederiz.
7. alan (renkli iki sütun arasında kalan alan), sigorta şirketlerinin kazayı değerlendirme sürecini kolaylaştırmak ve hızlandırmak için var ve doldurulması zorunlu değil. Doldurmak isterseniz, tek yapmanız gereken kaza için geçerli olan durumları açıklayan cümlelerin karşısındaki kutulara “x” koymak.
8. alan, sürücülerden birinin Green Card sahibi olması durumunda, doldurulur. Eğer böyle bir durum yoksa, boş bırakabilirsiniz.
9. ve 10. alanlar ise kazanın nasıl gerçekleştiğini kağıt üzerne dökebilmeniz için.
9. alanda her iki taraf da aracın ilk hasar aldığı bölgeyi bir ok işareti çıkararak belirtmeli.
10. alan ise kaza tespit tutnağı doldururken en çok dikkat gerektiren alan; çünkü bu alana kazanın krokisini çizmeniz gerekiyor. Ancak, kaza anının doğru anlaşılabilmesi için cadde, sokak adlarının da yazılması ve araç istikametlerinin işaretlenmesi gerekiyor.
11. alan zorunlu değil ve kazaya dair belirtmek istediğiniz ekstra görüşler varsa doldurabileceğiniz bir alan.
12. alanın ise kesinlikle doldurulması gerekiyor. Her nüshada sürücülerin imzasının olması şart. Aksi takdirde, uzlaşma sağlanamadığı varsayılarak, kaza tespit tutanağı geçersiz sayılıyor.
Kaza Tespit Tutanağında Hangi Alanların Doldurulması Zorunlu?
Bir üst başlığımızda tutanağın nasıl doldurulacağından bahsettik; ancak özetlemek gerekirse doldurulması zorunlu olan ve olmayan alanlar şu şekilde:
Alan Numarası | Zorunluluk |
1 | Zorunlu |
2 | Zorunlu |
3 | Zorunlu değil |
4 | Zorunlu |
5 | Zorunlu |
6 | Zorunlu |
7 | Zorunlu değil |
8 | Sürücülerden biri Green Card sahibi ise zorunlu |
9 | Zorunlu |
10 | Zorunlu |
11 | Zorunlu değil |
12 | Zorunlu |
Kaza Tespit Tutanağı Doldururken Dikkat Edilecekler
- Tutanaktaki zorunlu alanlar eksiksiz ve doğru bilgilerle doldurulmalı.
- Kazaya karışan her bir araç için, her sürücüde nüsha bulunacak sayıda kaza tespit tutanağı doldurulmalı.
- Her nüshada sürücülerin imzası bulunmalı.
- Kazaya karışan taraflar arasında kazanın meydana gelişi hakkında fikir ayrılıkları varsa ve bunlar tutanakta belirtiliyorsa, tutanağa fotoğraf da eklenmeli.
- Kazaya karışan sürücülerin trafiğe çıkmalarında bir engel olmamalı. Yani alkol ya da uyuşturucu madde etkisinde olmamaları, ehliyet sınıflarının kullandıkları araca uygun olması, akli dengelerinin yerinde olması vb. gerekiyor. Aksi takdirde, tutanak doldurmak yerine trafik polisi beklenmeli.
Kaza tespit tutanağı doldurmak işte bu kadar basit! Tutanağınızı hazırladıktan sonra tek yapmanız gereken tutanağı sigorta şirketinize teslim etmek. Ancak, sigorta şirketleri tutanağı işleme almak için tutanağın yanı sıra bir takım belgeler de isteyebilir. (Ruhsat fotokopisi, kasko poliçe fotokopisi vb.) Bu nedenle, tutanağı teslim etmeden önce sigorta şirketinizin talep ettiği belgeleri de öğrenmeli ve tutanağa eklemelisiniz.
Sıkça Sorulan Sorular
Hayır. Kaza tespit tutanağına eklenen fotoğraflar zorunlu değil; tutanağın üzerine kroki çizmeniz yeterli.
Evet. Tutanaktaki 10. alana kaza anının krokisini çizmeniz ve krokide sokak, cadde vb. adlarının yanı sıra araçların yönünü de doğru bir şekilde belirtmeniz gerekli.
İmzası eksik olan bir kaza tespit tutanağında, tarafların uzlaşamadığı varsayılır ve kaza tespit tutanağı sigorta şirketi tarafından geçersiz kabul edilir.