Dizel ve Benzin Arasındaki Fark Nedir?

Araç tercihinde benzinli mi dizel mi sorusu yıllardır iki cephede de savunulmaya devam ediyor. Öyleyse gelin, bu tartışmayı bir açıklığa kavuşturalım!

Hem benzinli hem de dizel motorların icadı 1800’lü yıllara tarihlendiriliyor. İlk önce 1876’da Nikolaus August Otto tarafından benzinli motor icat edilmişti. Ancak bu ilkel sayılabilecek içten yanmalı motor, pek de verimli bir kullanım sunmuyordu. Çünkü yakıtın sadece yüzde 10’u araca güç sağlamak için kullanılırken, kalanı ise yalnızca ısı üretiyordu. Yine de Otto’nun bu icadı modern arabaların motorları için temel plan niteliği taşıyordu. Henüz bir mühendislik öğrencisi olan Rudolf Diesel, benzinli motorların verimsizliğini fark ettiğinde ise takvimler 1878’i gösteriyordu. 

Daha verimli çalışabilecek bir motor tasarlayabileceğine inanan Diesel, benzinli motorun icadından tam 16 yıl sonra, bugün dizel motor olarak bilinen icadının patentini aldı. Ne dersiniz, oldukça eski bir tarih değil mi? Elbette, dizel ve benzinli motorların yolculuğu o tarihlerden bu yana bir hayli gelişim göstermeye devam etti. Peki, araç tercihinde siz de bu iki motor tipinden birini seçmekte kararsız mısınız? araba.com’un dizel ve benzinin farklarına yönelik olarak hazırladığı bu detaylı kılavuzu inceleyin!

Benzinli ve Dizel Araçlarda Motor Çalışma Prensibi

Benzinli ve dizel motorlarının her ikisi de fosil yakıt kullanarak çalışan içten yanmalı motorlar olarak tanımlanıyor. Elbette bu iki motorun en bariz farkı yakıt olarak birinin dizel, bir diğerinin benzin kullanması. İki motor da yakıttan gelen kimyasal enerjiyi mekanik enerjiye dönüştürerek çalışıyor. Bu dönüştürme işlemi ise “içten yanma” olarak tanımlanıyor. Peki, bu süreç hem benzinli hem de dizel araçlar için nasıl işliyor dersiniz?

Benzinli ve dizel motorların her ikisinde de yakıt, “yanma odası” olarak bilinen kapalı bir hücrede havayla sıkıştırılarak yakılıyor. Bunun sonucunda meydana gelen patlama sayesinde pistonlar aşağı itiliyor. Bu da krank milini çalıştırarak tekerleklerin hareket etmesini sağlıyor. Fakat her iki motorun da çalışma şeklinde ayırt edici bazı farklar bulunuyor.

Benzinli ve Dizel Motorların Çalışma Aşamaları Nelerdir?

Hem dizel hem de benzinli motorların çalışma prensibini aşağıdaki gibi dört ayrı aşamaya ayırarak incelemek mümkün:

• Emme: Benzinli motorların emme aşamasında, yakıt ile hava dışarıda karıştırılıyor. Dizel motorlarda ise bu aşamada silindirlere yalnızca hava pompalanıyor. Yakıt, pompalanan havanın içine sonradan veriliyor.
• Sıkıştırma: Ateşlemenin gerçekleşebilmesi için önce silindirlerin içindeki havanın sıkıştırılarak ısıtılması gerekiyor. Benzinli motorlarda silindir içerisine hava ve yakıt aynı anda verildiğinden, yakıtın yüksek sıcaklık yüzünden kendi kendine tutuşmaması için sıkıştırma oranının daha düşük olması gerekiyor. Ancak aynı aşamada dizel motorun silindirlerinde yalnızca hava bulunduğundan sıkıştırma oranı çok daha yüksek olabiliyor. Bu sıkıştırmanın sonucunda ise yakıtı ateşleyecek yükseklikte bir ısı üretiliyor.
• Ateşleme: Benzinli ve dizel motorların arasındaki en büyük farkı ateşleme safhası oluşturuyor. Benzinli motorlarda bujiler, silindir içerisinde bulunan hava ve yakıt karışımını ateşleyecek bir kıvılcım yaratıyor. Buna karşılık dizel motorlarda buji bulunmuyor. Bu nedenle dizel motorlardaki silindirler, basınç yoluyla havayı tutuşma sıcaklığına gelecek kadar sıkıştırıyor.
• Egzoz: Son aşama hem benzinli hem de dizel motorlar için aynı şekilde işliyor. Bu adımda, yakıtın güç üretmek için yanmasının ardından ortaya çıkan dumanlar bir valf aracılığıyla dışarıya atılıyor.

Benzinli ve Dizel Araçlarda Yakıt Tüketimi

Benzinli ve dizel araç karşılaştırmasında en çok merak edilen konulardan biri de yakıt tüketimi.

• Her ikisi de ham petrolden rafine ediliyor olsa da benzin daha ince yoğunluklu ve daha kolay buharlaşan bir yakıt iken, dizel yüksek yoğunluğa sahip olduğundan daha yavaş buharlaşıyor.
• Bu da dizelin enerji yoğunluğunun benzinden daha yüksek olmasını sağlıyor. Ancak yoğunluğu az olan benzin daha kolay yanabildiği için ürettiği beygir gücü de dizele kıyasla daha yüksek oluyor.
• Dizelin benzine göre yoğun oluşu, daha az yakıtla daha fazla enerji üretilmesini sağlıyor. Bu da dizeli benzine oranla yaklaşık yüzde 20 daha verimli bir yakıt haline getiriyor.
• Dizelin daha yüksek bir sıkıştırma oranının bulunması, yakıtın daha iyi yanarak litre başına daha fazla enerji üretmesi anlamına geliyor. Bu da dizeli uzun yolculuklar yapan kişiler için daha avantajlı hale getiriyor. Yakıt olarak benzini kullanan araçlar ise daha çok şehir içi kullanım için ideal olarak nitelendiriliyor.

Benzinli ve Dizel Araçlarda Sürat Performansı

Araç performansı denince akla iki etken geliyor: Tork ve beygir gücü.

Sıkıştırma oranının daha yüksek olması sayesinde dizel motorlar daha fazla tork üretiyor. Bu da aracın kalkış anında daha çabuk hızlanmasını mümkün kılıyor. Ancak dizel araçlar yüksek devir yapamadıkları için ürettikleri beygir gücü benzinli otomobillere kıyasla daha az oluyor. Yani, kalkış anında çabuk hızlanabilseler de dizel araçların sürat yapma kapasitesi yüksek olmuyor.

Dizel araçların sahip oldukları yüksek tork sayesinde daha düşük devirde güçlü bir şekilde çalışabildiklerini söylemek mümkün. Bu da dizel motorların kamyon ve tır gibi ağır yük taşıyan araçlarda daha sık tercih edilmesinin sebeplerinden biri. Benzinli araçlarda ise devir daha yüksek olduğundan beygir gücü de haliyle daha fazla oluyor. Bu da benzinli araçların sürat performansını fark yaratacak ölçüde artırıyor.

Benzinli Araç Fiyatları ve Dizel Araç Fiyatları

Bünyesinde bulunan ikinci el araçları 240 noktalı ekspertiz onayından geçirerek satışa sunan Carvak, birbirinden avantajlı benzinli ve dizel araç modelleriyle yanınızda! Peki, siz hangisini tercih edeceksiniz?

Benzinli ve Dizel Araçlarda Diğer Özelliklerin Karşılaştırması

Benzinli ve dizel araçlarla ilgili merak edilenler elbette buraya kadar cevabını verdiğimiz sorularla sınırlı değil. Peki, iki ayrı fosil yakıtla çalışan bu araçların birbirlerinden başka hangi yönlerle ayrıldıklarını biliyor musunuz?  

Gürültü

Dizel araçların çalışma esnasında benzinli araçlardan daha fazla gürültüye neden oldukları biliniyor. Bu da bir aracın dizel mi benzinli mi olduğunu daha motoru kontrol etmeden anlamayı sağlıyor. Ancak gelişen teknolojiyle birlikte dizel motorların gürültü sorununa da farklı çözümler sunuluyor.

Güvenilirlik

Dizel motorların silindirlerinde bulunan hava çok daha yüksek basınç ile sıkıştırılıyor. Bunu sağlamak içinse dizel motorların daha ağır ve sağlam tasarlanmış olması şart! Bu da dizel araçlarda yangın ihtimalini benzinli alternatiflere kıyasla azaltıyor. Dolayısıyla dizel motorlar benzinli motorlara kıyasla daha dayanıklı ve güvenilir bulunuyor.

Emisyon

Evet; doğa dostu ulaşım çözümleri söz konusu olduğunda, kimse yeni nesil elektrikli araçların eline su dökemez. Fakat yakıt olarak dizel ya da benzin kullanan araçların da birbirine karşı bazı avantajları bulunuyor. Örneğin; dizel motorlu araçların çevreye saldığı karbon miktarı benzinli araçlara kıyasla yüzde 16 daha az. Öte yandan, doğaya zararlı olan tek gaz karbondioksit değil! Dizel araçlar karbon salınımı hususunda benzinlilerden daha masum görünseler de egzoz borularından çevreye fazlasıyla zararlı başka bir gaz olan nitrojen salınımı da yapıyor. Şimdi gelin, buraya kadar anlattıklarımızı bir toparlayalım:

	Dizel Araçlar	Benzinli Araçlar
Motor Çalışma Prensibi	Dizel motorlarda buji bulunmuyor. Bu nedenle motordaki silindirler, basınç yoluyla havayı tutuşma sıcaklığına gelecek kadar sıkıştırıyor.	Benzinli motorlarda bujiler, silindir içerisinde bulunan hava ve yakıt karışımını ateşleyecek bir kıvılcım yaratıyor.
Yakıt Tüketimi	Dizel, benzine oranla yaklaşık yüzde 20 daha verimli bir tüketim sağlıyor.	Benzin, dizele kıyasla daha ince yoğunluklu ve daha kolay buharlaşan bir yakıt olma özelliği taşıyor.
Sürat Performansı	Dizel motorlar daha fazla tork üretiyor. Bu da aracın kalkış anında daha çabuk hızlanmasını sağlıyor. Ancak dizel araçlar yüksek devir yapamadıkları için ürettikleri maksimum beygir gücü de düşük oluyor.	Benzinli araçlarda 0’dan 100 km’ye çıkma süresi daha uzun olsa da devir daha yüksek olduğu için beygir gücü daha fazla oluyor. Bu da dizel karşısında benzinli araçların sürat performansını artırıyor.
Fiyat	Dizel araçlar satın alım fiyatlarında benzinlilere kıyasla pahalı olmalarının karşılığını uzun vadede verebiliyor. Çünkü bakım gereksinimi daha az iken, yakıt verimlilikleri daha fazla oluyor.	Benzinli araçlar, dizel araçların gerektirdiği bazı ek donanımlara sahip olmuyor. Ayrıca yakıt olarak benzin daha ucuz bir seçenek sunuyor. Bu da benzinli araçların satışında daha düşük fiyatlandırılmalarını sağlıyor.
Gürültü	Gelişen teknolojiyle gürültü sorunu gittikçe azaltılsa da dizel araç motorları benzinli alternatiflerine kıyasla daha gürültülü oluyor.	Benzinli motorlar, dizel motorlara kıyasla daha az gürültü üretiyor.
Güvenilirlik	Dizel araçların motorları daha ağır ve sağlam bir tasarıma sahip oluyor. Bu nedenle yangın ihtimali benzinli alternatiflerine göre daha düşük seyrediyor.	Benzinli motorların silindirlerinde bulunan hava, dizel motorlara kıyasla daha az basınçla sıkıştırılıyor. Bu nedenle benzinli araçlar dizel araçlar kadar ağır ve sağlam bir tasarım gerektirmiyor.
Emisyon	Dizel motorlu araçların çevreye saldığı karbondioksit miktarı benzinli araçlardan yaklaşık yüzde 16 daha az oluyor. Ancak bu araçlar nitrojen adlı başka bir zararlı gaz da salıyor.	Benzinli araçlar, nitrojen salınımı noktasında filtrelemesi iyi yapılmamış dizel araçlardan daha çevre dostu bir konumda yer alıyor.

Elektrikli araçlar piyasanın nihai hakimi olana dek dizel araçlarla benzinli araçların rekabeti yakın gelecekte de devam edeceğe benziyor. Belli noktalarda birbirlerine göre daha makul seçenekler sunabilen bu motor tiplerinden hangisinin size uygun olduğuna karar vermek ise size düşüyor.