Araç Terimleri Sözlüğü‘müzün bu yazısında sizinle modifiye araçlarda sıklıkla karşımıza çıkan bir parçayı inceleyeceğiz: Açık hava filtresi! Bu kadar popüler olmasının ana nedeni ise “motor performansını arttırmanın en ucuz ve verimli yolu” olarak görülmesi. Peki, bu söylem ne kadr doğru? Gelin birlikte “Açık hava filtresi nedir, ne işe yarar ve güvenli midir?” gibi soruları yanıtlayarak artı ve eksilerini görelim.
Açık Hava Filtresi Nedir?
Halk arasında “performans filtresi” olarak da bilinen açık hava filtresi, yanma işlemi için emilen havanın artmasını ve böylece, motor performansının yükselmesini sağlayan popüler bir modifikasyon ürünüdür. Birçok modifiye tutkunu, araçlarında hâlihazırda var olan hava filtrelerini açık hava filtresi ile değiştirerek daha yüksek beygir gücü ve çekiş elde etmeyi hedefler. Açık hava filtrelerinin popüler olmasının bir diğer nedeni de uygun fiyatlı oluşlarıdır; birçok sürücü açık hava filtrelerini motor gücünü arttırmanın en ucuz yolu olarak görür ve uygular. Ancak, açık hava filtrelerinin de maalesef bazı dezavantajları yok değil! Açık hava filtrelerinin işlevine göz attıktan sonra artı ve eksilerine de değineceğiz.
Açık Hava Filtresi Ne İşe Yarar?
Öncelikle “Hava filtresi ne işe yarar?” sorusunu yanıtlayalım. Motorda yanma işleminin gerçekleşmesi için ihtiyaç duyulan hava, bir hortum yardımıyla dışarıdan sağlanır. Ancak, motorun zarar görmemesi için bu havanın filtrelenmesi gerekir ve bu nedenle, hortumun ucunda hava filtresi denen parça bulunur. Hava filtresi, emilen havayı süzerek partiküllerden ve minik toz, kum gibi maddelerden arındırır. Böylece, bu maddelerin motora ulaşması engellenir.
Performans filtresi olarak da bilinen açık hava filtresi de tıpkı normal hava filtreleri gibi çalışır ve aynı işlevleri yerine getirir. Ancak, gözenekleri normal araç filtrelerine kıyasla daha büyüktür. Bu sayede:
- Daha fazla hava emilimi sağlar.
- Motor silindirlerinin verimini arttırır.
- 3-5 beygir gücü kadar bir performans artışına neden olur.
- Aracın hızlanma süresini kısaltır.
- Çekiş gücünü de arttırır.
Açık hava filtresi faydalarının arkasında yatan neden ise oldukça basittir: Daha fazla hava emilimi. Ancak, açık hava filtresinin büyük gözenekleri yalnızca emilen havayı değil; filtreden geçen partikül büyüklüğünü de arttırır ve araç bakımı dikkate alınmadığında, motora ciddi zararlar verebilir. Gelin sürücüler tarafından çok merak edilen “Açık hava filtresi araca zarar verir mi?” sorusunu yanıtlarken, nelere dikkat edilmesi gerektiğine de bir göz atalım!
Açık Hava Filtresi Araca Zarar Verir mi?
Hayır; ama temizliği ve bakımı düzenli aralıklarla yapıldığı sürece! Yukarıda da belirttiğimiz gibi açık hava filtrelerinin gözenekleri, normal hava filtrelerinden daha büyüktür ve bu nedenle, daha geçirgendirler. Haliyle açık hava filtreleri:
- Motora partiküllerin ulaşmasını engelleyemez.
- Daha çabuk tıkanır/ kirlenir ve daha çok bakım gerektirir.
- Yakıt tüketimini arttırır.
Araç motorları rölanti halinde bile 800 devirken, gaza basıldığında 7-8 bin devirlere çıkabilir; bu kadar yüksek devirlerde motora ulaşan en küçük bir kum tanesi dahi pistonların zarar görmesine neden olabilir. Bu nedenle, açık hava filtrelerinin geçirgenliği ciddi bir sorundur ve yalnızca 20 bin kilometrede dahi motorda ciddi sorunlara neden olabilir.
Açık Hava Filtresi Kullanırken Dikkat Edilecekler
- Performans filtresi, düzenli aralıklarla temizlenmeli ve değiştirilmelidir.
- Değişim aralığı aracın kullanıldığı araziye bağlı olarak en fazla 10 bin km‘de bir olarak düşünülebilir. (Normal hava filtrelerinde dahi bu rakam 10-15 bin km’de birdir.)
- Araç taşrada ya da tozlu yollarda kullanılıyorsa, değişim sıklığı 5 bin km’de bir olmalıdır.
- Açık hava filtresi yıkanıp geri kullanılmamalıdır. Bu işlem normal hava filtrelerinde işe yarasa da açık hava filtresi kullanan araçlar için tercih edilmemelidir.
- Açık hava filtresinin tıkanma ihtimali unutulmamalı ve düzenli takip edilmelidir.
- Motor bakım sıklığı da arttırılmalı ve özellikle pistonlar düzenli kontrol edilmelidir.
Açık Hava Filtresinin Tıkandığı Nasıl Anlaşılır?
Eğer aracınızda açık hava filtresi varsa ve aşağıdaki durumlardan birini yaşıyorsanız filtre tıkanmış olabilir:
- Egzozdan gelen koyu renk duman
- Motorda titreme
- Hızlanma süresinde artış
- Çekiş gücünde düşüş
- Yüksek hızlara çıkmakta zorlanma
Bu belirtiler, açık hava filtresinin tıkandığını gösterir ve değişmesi gerekir. Ancak endişelenmeyin; hava filtresi değişimi yalnızca 10 dakikada kendiniz de yapabileceğiniz bir işlem. “Hava Filtresi Nasıl Değiştirilir?” yazımızda görsellerle açıklanan adımları uygulamanız yeterli.
Sıkça Sorulan Sorular
Açık hava filtresi olarak da bilinen performans filtresi, daha büyük gözeneklere sahip olan bir hava filtresidir ve yanma işlemi için daha fazla hava emilmesini sağlar. Böylece, motor gücü ekonomik bir yolla arttırılır.
Açık hava filtresinin taktırılma nedeni, motorun gücünü arttırmaktır. Açık hava filtresi ile 3-5 bg artışının yanı sıra çekiş ve hızlanma süresinde de iyileşmeler olur.
Performans söz konusu ise evet! Ancak, motor ömrü ve yakıt tüketimi söz konusu ise hayır! Açık hava filtresi, aracın çekiş gücünü ve hızını arttırır; ama motoru daha az korur, pistonlar başta olmak üzere birçok motor arızasına neden olabilir.