Motorlu taşıtlarda motordaki yanma işleminin ardından ortaya çıkan atık gazlar, egzoz yardımıyla araçtan uzaklaştırılır. Ancak bazı durumlarda, egzozdan su gelmesi ve egzoz dumanının renginin farklı olması da sürücüler tarafından gözlemlenebilir ve telaşa neden olabilir. Öncelikle belirtmek isteriz ki egzozdan su gelmesi her zaman bir sorunu işaret etmez. Gelin birlikte egzozdan sıvı gelmesi nedenlerini ve çözüm yollarını inceleyerek bu konuya açıklık getirelim.
Egzozdan Sıvı Gelmesi Nedenleri
Egzozdan sıvı gelmesi her zaman araçta bir sorun olduğu anlamına gelmez. Bazen yalnızca, hava durumu gibi dış etkenler ya da emisyon değerini düşürmeye yönelik uygulamalar da egzozdan sıvı gelmesine neden olabilir. Bu noktada önemli olan, egzozdan sıvı gelmesinin ne zaman güvenli olduğu, ne zaman ise motordaki bir soruna işaret ettiğini anlayabilmektir. Bu nedenle, Sürücü Rehberi‘mizin bu yazısında hem egzozdan sıvı gelmesinin normal nedenlerini hem de hasar kaynaklı nedenlerini sizler için tek tek açıkladık ve en belirgin göstergelerini belirttik. Hazırsanız, başlayalım!
Normal nedenler:
- Yoğuşma
- Adblue sıvısı
Hasar kaynaklı nedenler:
- Silindir kapak contası hasarı
- EGR soğutucusu hasarı
- Piston hasarı
Egzozdan Su Gelmesinin Normal Nedenleri
Endişelenmenizi gerektirmeyecek nedenler ile başlayalım! Egzozdan su gelmesinin sorun teşkil etmediği durumlar 2 tanedir; yoğuşma kaynaklı su ve adblue sıvısı nedeniyle ortaya çıkan su. Her iki durumu da aşağıdaki açıklamalar doğrultusunda tespit edebilirsiniz.
LPG’li Aracın Egzozundan Su Gelme Nedeni: Yoğuşma
Yoğuşma nedeniyle egzozdan su gelmesi hemen hemen her araçta yaşanan bir durumdur; hele ki soğuk iklimlerde. Ancak, bu su özellikle LPG’li araçlarda daha çok fark edilir. Bu durumun nedeni ise oldukça basit:
- Motorun çalışmasıyla beraber yanma işlemi gerçekleşir ve atık gazlar ortaya çıkar.
- Bu gazlar, su buharı ile birlilte egzoz yoluyla araçtan atılır.
- Ancak, soğuk havalarda sıcak atık gazlarla soğuk egzoz borusu temas ettiğinde, atık gazları ile birlikte atılan su buharı yoğuşur. Yani gaz halden sıvı hale geçerek egzozdan damlar.
- Araç bir müddet çalıştıktan sonra, egzoz borusu da ısınacağı için egzozdan gelen su da kesilir.
- Ayrıca, araç ilk park edildiğinde, egzoz borusu yeniden soğuyacağı için bir miktar damlama bu anda da gerçekleşebilir.
Yukarıda açıklanan durum, LPG’li araçlarda daha çok gözlemlenir; çünkü LPG’li araçlarda egzozdan daha fazla su buharı çıkar. Haliyle soğuk havalarda egzozdan gelen su da artar. Bu nedenle çoğu zaman “LPG’li aracın egzozundan neden su gelir?” sorusunun cevabı, yoğuşmadır.
Dikkat: Eğer araç hareket ettiği ve egzoz borusu ısındığı halde, egzozdan su gelmeye devam ediyorsa ya da park ettikten sonra egzoz borusu tamamen soğusa da su geliyorsa, nedeni yoğuşma değildir. Bu durumda silindir kapak contası ya da piston hasarı akla gelmelidir.
Dizel Aracın Egzozundan Su Gelme Nedeni: Adblue
Özellikle yeni model dizel araçların neredeyse hepsinde adblue sıvısı kullanılır; çünkü Avrupa Birliği’ne üye ülkelerde adblue kullanımı zorunludur ve birçok model buna göre üretilir. %32,5 temizlenmiş üre ve %67,5 sudan oluşan bu sıvı, dizel araçlarda egzozdan su gelmesine neden olabilir; çünkü:
- Dizel araçlarda yanma işlemi sonucunda ortaya çıkan atık gazlar, bir dizi filtreden geçer.
- Bu filtreleme işleminin sonuncusu ise SCR sisteminde gerçekleşir ve burada atık gazlara adblue sıvısı püskürtülür.
- Adblue sıvısı ve atık gazların tepkimeye girmesi sonucunda ortaya saf azot ve su çıkar.
- Elde edilen saf azot ve su da atık gazlarla birlikte egzozdan atılır.
Yani, adblue sıvısı kullanan dizel araçlarda egzozdan su gelmesi, aşırı bir damlama olmadığı sürece normaldir ve SCR sisteminin iyi çalıştığını gösterir.
Egzozdan Su Gelmesinin Hasar Kaynaklı Nedenleri
Maalesef egzozdan su gelmesi her zaman normal değildir; bazen de motor bileşenlerindeki hasarlardan kaynaklanır. Ancak, bu durumların hepsinde egzozdan gelen sıvının yanı sıra bazı ek göstergeler de mevcuttur. Örneğin, egzozdan siyah duman çıkması, egzozdan çıkan suyun kokulu olması ya da motor soğutma haznesindeki suyun azalması gibi. Gelin her bir olasılığı ve hasarın nedenini anlama yollarını tek tek inceleyelim!
Motorun Su Atması: Silindir Kapak Contası Hasarı
Silindir kapak contası hasarı, halk arasında “motorun su atması” olarak da bilinen durumdur ve en belirgin göstergeleri: Egzozdan su gelmesi ve beyaz duman çıkmasıdır. Silindir kaapk contasının görevi, motor içindeki suyu ve motor yağını birbirinden ayırmaktır. Silindir kapak contası hasar aldığında ise bu görevini gerçekleştiremez ve su da motor haznesine karışır. Ancak su yanamayacağı için egzozdan dışarı atılır ve egzozdan su geldiği gözlemlenir. Bu durum oldukça ciddidir; çünkü hasar tamir edilmediğinde daha büyük sorunlara neden olur:
- Araç hararet yapmaya başlar.
- “Motor yatak sarması” dediğimiz durum oluşur.
- Motor bileşenleri düzgün çalışamaz.
- Motor parçalarında ısınma ve sürtünmeye bağlı hasarlar – form bozuklukları ortaya çıkar.
- Uzun vadede motor çalışamaz hale gelir.
Dikkat! Eğer aracın egzozundan su geliyorsa ve silindir kapak contası hasarından şüpheleniyorsanız, motor soğutma haznesindeki su miktarını kontrol edebilirsiniz. Silindir kapak contası görevini yerine getiremediğinde yağa karışan su, bu hazneden azalacaktır. Eğer bu haznedeki suda da azalma varsa, vakit kaybetmeden aracınızı tamire götürmeniz gerekir. Aracı bu haliyle ne kadar kullanırsanız, motor yatak sarmasına o kadar yakınsınız demektir.
EGR Soğutucusu Hasarı
EGR soğutucusu hasarı nedeniyle egzozdan su gelmesi durumunda da motor soğutma haznesindeki su eksilecektir. Bu nedenle, silindir kapak contasının yanı sıra EGR soğutucusunda hasar olma ihtimali de unutulmamalıdır. Ancak egzozdan su gelmesi nedeninin EGR soğutucusu kaynaklı olup olmadığı, egzozdan damlayan sıvıya bakılarak anlaşılabilir; çünkü diğer durumlarda egzozdan su gelirken, EGR soğutucusu hasarı olduğunda egzozdan su değil; EGR soğutucu sıvısı gelir. Şekerli ve kokulu olan bu sıvıyı, sudan ayırmak kolaydır.
Egzozdan Su ve Siyah Duman Gelmesi: Piston Hasarı
Egzozdan su gelmesinin bir diğer nedeni de “piston hasarı”dır. Bu durumun en ayırt edici göstergesi ise egzozdan gelen suya eşlik eden koyu/siyah renkli bir dumandır. Eğer bu iki işareti aynı anda gözlemliyorsanız, sorun muhtemelen pistondadır ve motora zarar vermemesi için tamiri şarttır; çünkü motor bileşenlerinden biri bile düzgün çalışmadığında sürtünme,aşırı ısınma ve sarma gibi sebeplerle diğer bileşenlerin de görevini aksatmasına neden olur. Uzun vadede ise tabii ki motor çalışamaz hale gelir ve hasarın boyutu artar.
Egzozdan su gelmesinin olası nedenleri ve yapılması gerekenleri tek tek inceledik. Eğer aracınızda oluşan problemler ve çözüm yolları hakkında daha fazla bilgi almak isterseniz, Araç Bakımı serimizi takip etmeyi unutmayın!
Sıkça Sorulan Sorular
Dizel araç egzozundan su gelmesinin iki yaygın nedeni vardır: Adblue sıvısı nedeniyle ortaya çıkan su ve EGR soğutucusu hasarı. İlk durumda endişelenmeniz gereken bir sorun yoktur; çünkü adblue sıvısı olan araçlarda zaten egzozdan su atılır. Ancak, ikinci durumda EGR soğutucusunun tamir edilmesi şarttır.
Eğer egzozunuzdan şekerli ve kokulu bir sıvı geliyorsa, bu sıvı muhtemelen EGR soğutucu sıvısıdır ve EGR soğutucusund hasar / kaçak olduğunu gösterir.
Eğer egzozdan su geliyorsa ve eşlik eden siyah bir duman varsa, sorun “piston hasarı” olabilir. Piston hasarı tamir edilmediğinde, motorun diğer bileşenlerine de zarar vereceği için en kısa sürede servise gitmeniz tavsiye edilir.
Eğer motor soğutma haznesindeki su azalıyorsa, EGR soğutucusunda ya da silindir kapak contasında hasar olabilir. Anlamanın en kolay yolu egzozdan su gelip gelmediğini kontrol etmektir. Eğer aracın egzozundan sıvı geliyorsa, bu sistemlerde bir hasar olabilir.