Sürücü ve yaya güvenliğine yönelik kurallar, dünyanın birçok ülkesinde ortak. Örneğin yaya geçidinde araçların duraklaması, itfaiye ve benzeri araçların geçiş önceliğine sahip olması, kırmızı ışıkta durulması gibi uygulamalar, dünyanın hemen hemen her yerinde geçerli temel kurallar arasında yer alıyor. Ancak dünyanın bazı yerlerinde, genel kabul görmüş olanlardan farklı uygulamalara da rastlanabiliyor. Bunların başında ise trafiğin soldan akması geliyor. Bu yazı aracılığıyla soldan akan trafik ile ilgili tüm merak ettiğiniz detayları öğrenme fırsatına sahip olabilirsiniz.
Trafiğin Soldan Akması Ne Demektir?
Trafiğin soldan aktığı ülkelerde, araçlar sol şeritte ilerliyor. Dolayısıyla karşı yönden gelen trafik, sağ şeritten akıyor. Soldan akan trafikte, ülkemiz de dahil olmak üzere dünyanın pek çok yerinde genel kabul görmüş kuralın aksine geçişler sağ şeritten yapılıyor. Akışa uygun olarak trafik işaretlerinin çoğu, sürücülerin daha iyi görebilmeleri için yolun sol tarafına yerleştiriliyor.
Soldan akan trafikte bir göbeğe denk geldiğinizde, aracınızı saat yönünde hareket ettirmeniz gerekiyor. Yaya geçitlerine rastladığınızda da bir noktaya daha dikkat ederek olası kaza risklerini ortadan kaldırabilirsiniz. Bu nokta, karşıdan karşıya geçmek üzere olan yayaların trafiği kontrol etmek için önce sağa bakmalarıdır. Hatta yayalar, soldan akan trafikle uyumlu hareket edebilmek için ülkemizdekinden farklı olarak sağdan ilerliyor.
Trafiğin soldan akması, yalnızca uygulama bazlı değişimleri beraberinde getirmiyor. Araçların tasarımlarında da köklü değişimler gözlemlenebiliyor. Sürücü koltuğunun sağda yer alması, bu değişimlerin en çarpıcı örneği olarak öne çıkıyor. Haliyle sağda oturan sürücüler, dikiz aynası gibi trafiği kontrol etmeye yarayan mekanik yardımcıların konumunu bizimkinden farklı yönde ayarlıyor.
Trafik Hangi Ülkelerde Soldan Akar?
Dünyanın farklı yerlerindeki 75 ülkede, trafik sol şeritten akıyor. Bu sayı, trafik akışına yönelik uygulamaların yürürlükte olduğu toplam ülke sayısının %31’ine denk geliyor. Dünya üzerinde trafiğe açık yollar içerisinde, trafiğin soldan akışına göre tasarlanmış olanların oranı ise çeşitli kaynaklarda %28 olarak belirtiliyor.
Birleşik Krallık olarak anılan İngiltere, İskoçya, Kuzey İrlanda ve Galler, soldan akan trafik denildiğinde akla gelen ilk ülkeler olma özelliği taşıyor. Dolayısıyla bu uygulamaya uygun tasarıma sahip yolların büyük kısmı da bu ülkelerde yer alıyor. Birleşik Krallık dışında Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde de trafik soldan akıyor. Yolların soldan akan trafiğe göre tasarlandığı ülkeler arasında ayrıca Avustralya, Hindistan, Güney Afrika Cumhuriyeti ve Kenya bulunuyor.
Trafiğin hangi ülkelerde soldan aktığını öğrenmek gayet kolay bir yöntemden faydalanabilirsiniz. Eğer bir ülke, yakın tarihinin herhangi bir dönemini İngiliz hâkimiyeti altında geçirmişse, orada trafiğin soldan akması olasılığı yüksek. Japonya ise bu kuralın tek istisnası konumunda. Zira bu ülkede, trafiğin soldan akması kuralı dış etkenlerden bağımsız olarak verilmiş. Ülkemizde ise farklı bir durum söz konusu. İstanbul’da yolcu taşımacılığında kullanılan metrobüsler, genel akışı engellememek için sol şeritten ilerliyor.
Trafiğin Soldan Akmasının Nedeni Nedir?
“Trafik neden soldan akar?” sorusu, bu uygulamanın geçerli olduğu yerler kadar merak edilen bir diğer konu niteliği taşıyor. Aslında geçmişe ve o dönemlerdeki gereksinimlere odaklanmak, bazı ülkelerde neden trafiğin tersten aktığını anlamayı bir hayli kolaylaştırıyor. İngiltere’de at arabası kullananların kendilerine daha güvenli sürüş ortamı oluşturabilme isteğinde olmaları, birçoklarına göre trafiğin soldan akmaya başlamasındaki ana nedeni. Zira at arabaları yolun solundan ilerlerken sürücü koltuğundaki kişi duvar tarafında kalıyormuş.
Farklı bir teorinin temelinde ise savaş alanları ve biraz da nüfusun büyük çoğunluğunun sağ ellerini güçlü kullanabilmesi fikri yer alıyor. Bu teoriye göre sağ elle kılıç kullanmak ve at sürmek kolay olduğu görüşünden yola çıkılarak gündelik trafiğin soldan akmasının daha mantıklı olacağına karar verilmiş. Tüm bu teorilere ek olarak tarihin belirli dönemlerinde bazı liderlerin istekleri de trafiğin soldan akmasında etkili olmuş. Örneğin tarihi kayıtlarda, bazı Napolyon gibi bazı hükümdarların hakimiyetleri altındaki topraklarda trafiğin akışının soldan olmasına yönelik uygulama değişikliği yaptıkları bilgisine yer veriliyor.
Trafiğin Soldan Akmasına Nasıl Alışılır?
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti başta olmak üzere trafiğin soldan aktığı ülkeleri ziyaret edenler, karşılaştıkları yeni trafik kurallarına adapte olmakta zorlanabiliyor. Eğer siz de tersten akan trafiğe alışmakta zorluk çekenlerdenseniz bazı yöntemleri benimseyebilirsiniz.
- Bu kapsamda önceliği, trafik ışıklarına ve işaretlerine odaklanmaya verebilirsiniz.
- Trafiğin ilerlediği yön konusunda size referans olabilecek sinyalizasyon sisteminin ve trafik işaretlerinin yanı sıra eğer mümkünse bir süre sürücü yerine yolcu koltuğunda oturmayı tercih edebilirsiniz. Böylece mevcut duruma alışık olan birinin hareketlerini gözlemleyerek soldan akan trafiğin dinamiklerini kavrayabilirsiniz.
- Trafiğin soldan akmasına alışmak için teknolojiden de yardım alabilirsiniz. Bu yöntem doğrultusunda, trafik eğitimi temalı sanal gerçeklik uygulamalarından faydalanabilirsiniz.
- Alternatif olarak direksiyon gibi aparatları kullanabileceğiniz bilgisayar ve konsol oyunlarına yönelebilirsiniz.
- Bilgisayarlar, konsollar ya da sanal gerçeklik uygulamaları ile aranız iyi değilse ya da bunlarla pratik yapmaya zamanınız yoksa araç seçiminde size kolaylık sağlayacak modellere yönelebilirsiniz. Kullanım kolaylığı avantajı ile ön plana çıkan yarı ve tam otomatik araçlar, tersten akan trafiğe alışmak isteyen sürücüler için ideal seçenekler olarak öne çıkıyor.
Trafiğin akışı hangi yönden olursa olsun güvenli sürüş deneyimleri yaşamanızı sağlayacak donanım özelliklerine sahip araba modellerini incelemek için;